طی چند وقت اخیر اوراق تامین مالی تحت عنوان «سخاب» در بازار ثانویه ای که دولت و بانک مرکزی در شکل گیری آن نقش داشتند، منتشر شد که به دلیل غیرعلمی و منطقی نبودن آن، بازار سرمایه از ورود این ابزار ممانعت به عمل آورد که تا به امروز اتفاقات نه چندان خوشایندی در بازار پولی ایران رخ داده است. البته دولت هم اکنون با ۷۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی روبه‌رو است که ناچار است از گذرگاهی این بدهی را تسویه کند.
اما بهتر بود قبل از آنکه به نابودی بازار بورس اوراق بهادار تهران دست بزند، از بازاری‌ها و پیشکسوتان این حوزه نظرخواهی کند. این اقدام بانک مرکزی، باعث به راه انداختن بازار سیاه نیز درهمین رابطه شده؛ به طوری‌که بزرگان این بازار یکی یکی سهم‌های خود را در صف‌های فروش قرار دادند که این موضوع نیز باعث افت مدت اخیر بورس اوراق شده است. ازطرف دیگر دولت بنا دارد تا مبلغ ۴۰ هزار میلیارد تومان اوراق جدید را طی سال‌جاری منتشر کند که باتوجه به نرخ بازدهی بالای ۳۵ درصدی، می‌تواند تاثیر عمیقی بر بازار سرمایه بگذارد.
حسن محدثی کارشناس بازار سرمایه درهمین رابطه به «ابتکار» گفت: اسناد خزانه اسلامی بانکی با نماد «سخاب» ۱ تا ۷ برای تسویه بدهی پیمانکاران (پیمانکارانی که برای سازمان‌های دولتی کار کرده اند) منتشر شده بوده و سررسید آن در همان سال مالی انتشار اوراق است. با توجه به حجم بالای اوراق بدهی و اعتقاد بعضی فعالان بازار به تاثیر منفی انتشار اوراق بدهی بر ارزش معاملات، سازمان بورس از پذیرش این اوراق در بازار ممانعت کرده و معاملات ثانویه، به بانک ملی ارجاع شده است. اوراق سخاب از روز بیست و چهارم تیرماه در شعب منتخب بانک ملی قابل معامله شد. اما مشکل اصلی اینجاست که درحال حاضر رقم تنزیل این اوراق در حدود ۳۵ تا ۴۹ درصد است؛ رقمی که به تنهایی می‌تواند سهامداران عمده که در شکل گیری بازار بورس سهم دارند را از این دور خارج می‌کند و عملا بازار سهام با افت بزرگی مواجه خواهد شد.
وی اضافه کرد: از مهر ۱۳۹۴ برای نخستین‌بار در بازار سرمایه اوراق اسناد خزانه اسلامی به مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان در فرابورس با نرخ سود موثر حدود ۲۸ درصدی منتشر کرد. هرچند این اوراق از سوی دولت و از طریق وزارت راه و شهرسازی در سال ۹۳ هم به مبلغ ۵۵۰ میلیارد تومان منتشر شده بود اما در مهر ۹۴ به‌طور رسمی در بورس عرضه شد که سررسید آن نیز در اسفند همان سال بود. از آن زمان تا پایان سال ۹۵ حدود ۱۳ دوره این اوراق منتشر شد تا جایی که در سال ۹۵ به دلیل تاثیر منفی این اوراق بر بازار سرمایه و جلوگیری از حرکت نقدینگی به سمت واحدهای تولیدی، انتشار اوراق جدید در بورس متوقف شد. در آن تاریخ مسئولان بازار سرمایه خبر دادند که درحال حاضر امکان پذیره‌نویسی اوراق بدهی دولتی از طریق این بازار وجود نداشته و تا پایان سال انتشار اوراق جدید در فرابورس متوقف می‌شود. این موضوع سبب شد تا برخی مسئولان اعلام کنند که نقل و انتقال بازار بدهی از بازار سرمایه به بازار پول محول خواهد شد.
محدثی تاکید کرد: طبق گفته امیر هامونی مدیر‌عامل فرابورس ایران، در راستای این هدف و برنامه‌ریزی صورت گرفته، انتشار اوراق جدید بدهی دولتی در فرابورس ایران تا پایان امسال متوقف و هرگونه پذیره‌نویسی از سال آینده به‌طور محدود و براساس برنامه‌ریزی‌های قبلی صورت خواهد گرفت. اما نکته ای که در این رابطه مطرح است اینکه عقب کشیدن بازار سرمایه نسبت به انتشار سخاب، منجر به این شد که درنهایت بانک مرکزی این اوراق را در خارج از بورس منتشر کند و به این ترتیب بازار ثانویه آن را در برخی بانک‌های دولتی راه‌اندازی کرد.